یک سقوط و یک نقطه عطف
سالها است که هر از چندگاهی، جنگندههای پیشرفته اسرائیل، به اهدافی در خاک سوریه حمله میکنند. در آنجا اهداف و تأسیساتی را نابود میکنند و کشتههای را برجای میگذارند و سپس سالم و بدون اندک مزاحمتی، مغرورانه بهپایگاههای خود بر میگردند. دمشق هم طی اعلامیهای، حمله را محکوم میکند و اقدام مناسب و پاسخ متقابل را بهعنوان حق مسلم خود، محفوظ میدارد. بهاین ترتیب، ماجرا بههمین شکل پایان مییابد و پس از مدتی، باز همان آش و همان کاسه. جدای از یکی دو کشور متحد سوریه، تمام کشورها، مخصوصا بازیگران مهم منطقهای و بین المللی، سخن از محکومیت حمله اسرائیل بهخاک سوریه، بهزبان نمیآورند و گویا این روند را که مخالف مقررات بین المللی است، بهعنوان حق مسلم اسرائیل پذیرفتهاند!
امروز برای اولین بار است که یک جنگنده F-16 اسرائیل توسط موشکهای ضد هواپیمای سوریه، ساقط میشود و سه جنگنده دیگر نیز با تحمل آسیبهای، بهپایگاه خود در اسرائیل باز میگردند.
میتوان گفت احتمالا صبر و حوصله دولت سوریه بهرغم مشکلات فراوان، در برابر حملات مکرر و پیاپی اسرائیل پایان یافته است و این کشور بهاین نتیجه رسیده است که چیزی برای باخت ندارد و باید در برابر اقدمات اسرائیل پاسخ مناسب دهد و نشان دهد که نباید گمان کرد که سوریه به منزله بچه آهوی در پنجه پلنگ تیز پا و تیز دندان است. بدون تردید، این حرکت سوریه روحیه ارتش این کشور را بالا خواهد برد و حس ملیگرایی زخمی و آسیب دیده سوریها را اندکی ترمیم خواهد کرد.
پس از این تاریخ، در مناسبات خصمانه اسرائیل و سوریه شاید دو راه بیشتر قابل تصور نباشد:
اسرائیل بعد از این واقعه، حمله بهخاک سوریه را تفریح نظامی و سرگرمی نیرو هوایی خود تلقی نمیکند و با تلخکامی خواهد پیذیرفت که دوران تفریح و سرگرمی با خاک و خون مردم سوریه پایان یافته است. پس اگر بخواهد به سوریه حمله کند، باید کمی تأمل کند و مخاطرات آن را بپذیرد.
احتمال دیگر آن است که اسرائیل بهخاطر غرور شکستهشدهاش و همچنین بهدلیل نگرانی از حضور پر رنگ ایرانیها در خاک سوریه، در آینده، بخواهد جنگ تمام عیاری را علیه دولت سوریه و حزب الله تحمیل کند. این فرض میتواند پای متحدین هر دو کشور را نیز به میدان بکشاند و ابعاد جنگ را و سیع بسازد به این دلیل احتمال آن کمی بعید بهنظر میرسد. در هر دو صورت، سقوط این جنگنده را باید نقطه عطف در تاریخ رویارویی اسرائیل و سوریه دانست.